Procedury i instytucje są w demokracji bardzo ważne. Kiedy ktoś je łamie lub niszczy – nawet w słusznej sprawie – robi źle. To jest bezdyskusyjne. Ja jednak chciałbym – odwołując się do idei samoorganizacji, o której pisałem – pójść w innym kierunku niż dyskusja o Trybunale Konstytucyjnym. Nie, że nie mam w tej kwestii zdania. Mam i jako obywatel demonstrowałem je 12 i 19 grudnia. Jednak interesuje mnie również to, na ile my wszyscy stosujemy demokrację w naszym codziennym życiu. Czy na zebraniach rodziców, wspólnot mieszkaniowych, naszych stowarzyszeń wierzymy w demokrację. Bo niektórzy pewnie nie wierzą. Myślą, jakby tu zmanipulować zebranie, zamiast jak się dogadać, jakby tu przegłosować zdania przeciwne, a nie jak znaleźć rozwiązanie dobre dla wszystkich, jak uciec od rozmowy, zamiast próbować zrozumieć racje innych. Bez wiary w demokrację (wszystko jedno, czy ktoś twierdzi, że większość jest głupia, czy uważa, że przeciwnicy są przekupieni) demokracja ma słabe podstawy. Opiera się na instytucjach i procedurach, które łatwo można wywrócić lub wypaczyć. Bez wiary i praktykowania demokracji trudno demokrację obronić. Dlatego tak bardzo potrzebujemy dziś nie tylko sprzeciwu wobec zamachów na procedury i instytucje, ale także zaangażowania na rzecz demokracji na co dzień.
Trzeba działać wokół siebie, we wspomnianych wyżej radach rodziców, wspólnotach mieszkaniowych i – to przede wszystkim – organizacjach pozarządowych. Czy praktykujemy tam demokrację? Czy wspólnie decydujemy o dobru wspólnym, czy próbujemy zniszczyć tych, którzy myślą inaczej? Czy wspieramy nasze małe trybunały konstytucyjne, które powinny być w każdym stowarzyszeniu, w każdej organizacji pożytku publicznego? Czy wierzymy, że nasze komisje rewizyjne i rady nadzorcze mają prawo i obowiązek twardo kontrolować zarząd, czy uznajemy ich władzę – władzę sądowniczą? Zastanówmy się co możemy zrobić już dziś :-)
